ცივი სეზონის მოახლოებასთან ერთად რესპირატორული ვირუსებით ინფიცირების შემთხვევები სულ უფრო მატულობს. სწორედ ამიტომ, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ვიცოდეთ, რა ვირუსებია გავრცელებულია ახლა, როგორია მისი მკურნალობისა და პრევენციის გზები და როდის არის საჭირო ექიმთან ვიზიტი. ამ და სხვა საკითხებზე სასაუბროდ თოდუას კლინიკის თერაპევტს, მაკა ღუჭაშვილს მივმართეთ.
– ქალბატონო მაკა, რა ტიპის ვირუსები აქტიურდება წელიწადის ცივ სეზონზე?
– გვიანი შემოდგომიდან ადრე გაზაფხულამდე აქტიურდება ვირუსები, რომლებიც უმეტესად სასუნთქი გზების ლორწოვანი გარსის დაზიანებასა და მწვავე რესპირატორულ ინფექციებს იწვევს. ყველაზე ხშირია რინოვირუსით გამოწვეული ინფექცია, რომელსაც პოპულარულ ენაზე გაციებასაც ვუწოდებთ. ის უმეტესად მსუბუქად მიმდინარეობს და ავადობის პერიოდიც, სხვა ვირუსულ ინფექციებთან შედარებით, ხანმოკლეა. ასევე, ამ პერიოდში აქტიურდება ადენოვირუსული და ახალი კორონავირუსით გამოწვეული ინფექციები, პარაგრიპი და გრიპი. მათგან ყველაზე რთული მიმდინარეობა გრიპის ვირუსს ახასიათებს, უფრო დიდხანსაც გრძელდება და გართულების მეტი რისკიც ახლავს.
– რა სიმპტომატიკა ახასიათებს რესპირატორულ ვირუსულ ინფექციებს?
– ამ ტიპის ინფექციები მსგავსი სიმპტომებით ვლინდება. როგორც წესი, ნიშნები ინფიცირებიდან დაახლოებით 1-3 დღეში იჩენს ხოლმე თავს. ესენია, სურდო, ხველა, ცემინება, ყელის ტკივილი, ცრემლდენა, სახსრებისა და კუნთების ტკივილი, მაღალი ტემპერატურა და სისუსტე. გრიპის შემთხვევაში, ეს სიმპტომატიკა უფრო მწვავედ არის გამოხატული. ასევე, მას შესაძლოა სტანდარტულის გარდა, სხვა ჩივილებიც დაერთოს.
– როგორ უნდა ვუმკურნალოთ ვირუსულ ინფექციებს და როდის არის აუცილებელი ექიმთან ვიზიტი?
– მწვავე რესპირატორული ვირუსული ინფექციების მკურნალობის დროს აუცილებელია ბევრი სითხის, ასევე, ცილოვანი და კალორიული საკვების მიღება. პაციენტს შეუძლია გამოიყენოს მსუბუქი პრეპარატები ჩივილების შესამსუბუქებლად და სიცხის დამწევი საშუალებები, თუ ტემპერატურა 38°C-ზე მაღალია. აქვე მინდა აღვნიშნო, რომ ცხელება ორგანიზმის ერთგვარი დამცველობითი რეაქციაა, რომელიც ვირუსების გამრავლებას ებრძვის. ამიტომ ჩვენი რეკომენდაციაა სიცხის დამწევი მედიკამენტი არ მიიღოთ იმ შემთხვევაში, თუ სიცხე 38°C ან მასზე ნაკლებია. დაუშვებელია ანტიბიოტიკის მოხმარებაც, რადგან ვირუსით გამოწვეული ინფექციის დროს ის არაეფექტურია. ამასთან ერთად, აქვეითებს იმუნური სისტემის ბრძოლისუნარიანობას. ანტიბიოტიკი შესაძლოა ბაქტერიით გამოწვეული ინფექციების დროს დაინიშნოს, ისიც სპეციალისტის მიერ.
რესპირატორული ვირუსული ინფექციების დროს ექიმთან ვიზიტი საჭიროა მაშინ, როდესაც მაღალი ტემპერატურა 4 დღეზე მეტხანს გრძელდება. ასევე, თუ სიმპტომებს ერთვის სუნთქვის უკმარისობა, ქოშინი, ტკივილი სახის არეში, თავბრუსხვევა, ღებინება, ფაღარათი, შეტევითი ხასიათის ხველა, სისხლიანი ნახველი. ექიმის მეთვალყურეობა სჭირდება ასევე წლამდე ასაკის ბავშვებს, სუსტი იმუნიტეტისა და ქრონიკული დაავადების მატარებელ პირებს.
– რა იწვევს მათ გააქტიურებას ზამთარში? როგორია მათი პრევენცია?
– როგორც მოგეხსენებათ, რესპირატორული ვირუსები უმეტესად ჰაერწვეთოვანი გზით გადადის, დაინფიცირებულ ადამიანთან ახლო კონტაქტის დროს. მათი გავრცელება უფრო მარტივი ხდება ცივ სეზონზე, რადგან დახურულ სივრცეში მეტ დროს ვატარებთ და ნაკლებად ნიავდება შენობები. ამასთან ერთად, ტემპერატურის ვარდნასთან ერთად ხდება ორგანიზმის გადაციება, რაც დაინფიცირების რისკებსაც ზრდის.
რაც შეეხება პრევენციას, უპირველესი არის მოვერიდოთ დაინფიცირებულ ადამიანს და მინიმალური კონტაქტი გვქონდეს მასთან. ასევე, უნდა გამოვიყენოთ პირბადე. ვირუსის გადადება ხშირია პირველადი მოხმარების საგნებიდან, სხვადასხვა სახის ზედაპირიდან და ა.შ. ამიტომ აუცილებელია ხელების ხშირი დაბანა და ჰიგიენური ნორმების დაცვა. ამასთან ერთად, რესპირატორული ვირუსული ინფექციების პრევენციისთვის მნიშვნელოვანია ძლიერი იმუნიტეტი, რაც კარგი კვებით, ცილოვანი და კალორიული საკვების მიღებით ყალიბდება. რაც შეეხება გრიპს, მისი პრევენციის ეფექტური გზა ვაქცინაციაა.
– ვის სჭირდება ყველაზე მეტად ვაქცინაცია და როდის უნდა ჩავიტაროთ ის?
– გრიპის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია განსაკუთრებით სჭირდებათ რისკჯგუფში შემავალ ადამიანებს – ბავშვებს, სისხლძარღვთა, სასუნთქი სისტემებისა და ქრონიკული დაავადებების მატარებელ პირებს. რაც შეეხება ვაქცინაციის პერიოდს, სასურველია, აცრა გვიან შემოდგომაზე გაკეთდეს, რადგან ზამთარში, როდესაც ვირუსული ინფექციები კიდევ უფრო გააქტიურდება, ორგანიზმი მათ მზად დახვდეს.