სამშენებლო სექტორის წარმომადგენლები საუბრობენ, რომ პანდემიის ფონზე ბინების გაყიდვები საგრძნობლად შეჩერებულია. სამშენებლო სექტორში არსებულ ვითარებაზე, უძრავი ქონების ბაზარსა და ფასებზე “ფორტუნას” ბიზნეს ტექნოლოგიების დოქტორი სოფია გოლეთიანი ესაუბრა.
უძრავი ქონების ბაზარი და სამშენებლო სექტორი ქვეყნის ეკონომიკის ერთ-ერთი მამოძრავებელი ბერკეტია. 2019 წლის ბოლოს სამშენებლო სექტორში 3 %-იანი ზრდა დაფიქსირდა წინა წელთან მიმართებაში, ხოლო მისი წილი ქვეყნის მთლიან შიდა პროდუქტში 9,3 % -ს შეადგენდა.
ეპიდემიის ტალღამ ბიზნესის ყველა სექტორი შეარყია, მათ შორის უძრავი ქონების ბაზარი. ჯერ კიდევ წინა წლიდან დაწყებული, უცხოურ ვალუტაში გაცემული იპოთეკური სესხების დაბალმა საპროცენტო განაკვეთმა, პროდუქტის ხელმისაწვდომობამ, უძრავი ქონების ბაზრის ზრდის დინამიკას შეუწყო ხელი და 2020 წლის თებერვალში ის 8 %-ინი ზრდით დაფიქსირდა.
მარტის თვეში პანდემიის გამოცხადებისთანავე ბაზრის კლება მყისიერად გამოვლინდა და აპრილის ბოლოს, წინა წელთან შედარებით უკვე მინუს 92% -ს შეადგენდა. ბუნებრივია, მომხმარებელს გაუჩნდა მოლოდინები უძრავი ქონების ფასების საგრძნობი კლების, მით უმეტეს იმ ფონზე როცა ონლაინ პლატფორმებზე განთავსებული ბინების ფასებმა მარტშივე 1 %-იანი კლება განიცადეს.
იქიდან გამომდინარე, რომ მსგავსი კრიზისული სიტუაციის ქცევაზე დაშენებული გამოცდილება არ გვაქვს, ამიტომაც პროგნოზების გაკეთება რთულია. მას ვერ შევადარებთ 2009 წელს, როცა უძრავი ქონების ბაზარზე ხელოვნურად გაბერილი ფასების ფონზე კლება თვალში საგრძნობლად საცემი გახდა.
უნდა აღინიშნოს, რომ სამთავრობო შეზღუდვები მალევე მოიხსნა სამშენებლო სექტორისთვის და უკვე მაისის დასაწყისში განახლდა მთელი რიგი მშენებლობები. ეკონომიკის ზრდის ტემპისთვის სამშენებლო ბიზნესი საფინანსო ინსტიტუტებთან ერთად ერთ-ერთი მზარდი სექტორია, სასტუმროებისა და რესტორნების სექტორთან ერთად. ყველა ეს რგოლი ერთმანეთთან კორელაციაშია და ერთად აღებული კი უძრავი ქონების ბაზარის ფასების ინდექსზე გავლენას ახდენს.
თუ კი ვერ მოხდა სამშენებლო სექტორის დაფინასნება, მათი მხრიდან გაჩერდება ფართების მიწოდება. თუ კი ტურიზმი შემცირდება, თუ კი განახევრდება ფულადი გზავნილების ტრანზაქციები ეს ყოველივე ბუნებრივია უძრავი ქონების ბაზარზე ნეგატიურ გავლენას მოახდენს. აღნიშნული სექტორი ნდობას დაკარგავს და აღარ იქნება საინტერესო ინვესტორებისთვის. შენელდება გაყიდვების პროცესიც.
ამიტომაც, ამ ფონზე მეტად მნიშვნელოვანია სახელმწიფოს მხარდაჭერა და მათ მიერ სწორად დაგეგმილი სტიმულირების პროექტები, როგორც სამშენებლო, აგრეთვე ბიზნესის სხვადასხვა სექტორების მიმართულებით. იპოთეკური სესხების სუბსიდირების ინიციატივა ხვალინდელი დღის იმედს გვაძლევს, ვფიქრობ, სახელმწიფოს მხრიდან გადასახედია მშენებლობებზე გაცემულ ნებართვებზე აკრძალვებიც, რომელთა მაჩვენებლი წინა წელთან შედარებით 45 % -ით ნაკლები გამოვლინდა.
რა მოხდება უძრავი ქონების ბაზარზე ფასების კუთხით? – აღვნიშნავ, რომ ზუსტი დიაგონისტიკისა და პროგნოზის გაკეთება რთულია, თუმცა უძრავი ქონების ბაზრის ქცევიდან გამომდინარე, ვფიქრობ, რომ ფასების 15 % კლების სურათს უკვე სექტემბრის დასაწაყისშივე მივიღებთ.
მინდა, რჩევის სახით ვუთხრა სამშენებლო კომპანიებს, რომ თუ კი ბიუჯეტის დაგეგმვის დროს არ ფიქრობდნენ მარკეტინგულ ხარჯების X ნიშნულზე, არ ფიქრობდნენ ონლაინ პლატფორმებზე, დღეს ის შემთხვევაა, როცა ელექტრონული კომერციის სამყაროში გავიღვიძეთ უეცრად, სადაც სწორად უნდა დაიგეგმოს მარკეტინგული კამპანიები და მეტი რესურსი ჩაიდოს გაყიდვების გუნდის გაწვრთვნასა და სტიმულირებაზე. აქვე დავძენ, რომ წელი არის საკმაოდ მძიმე და დაუპროგნოზირებელი, ამიტომაც ექსპერიმენტების დრო აღარ არის, ყოველი ნაბიჯი გაყიდვების მიმართულებით უნდა იყოს აწონილი და ზუსტად გადადგმული. თუ კი კომპანიებს უჭირთ გაყიდვების გუნდის აყვანა და მომზადება, ვურჩევდი, აუთსორსზე გამოიტანონ გაყიდვების პროცესი და პროფესიონალებს მიანდონ სრული მართვა, რისკების თავიდან აცილებისა და ეპიდემიის მოსალოდნელი მეორე ტალღის გათვალისწინების მიზნით.
