ნავთობის მოპოვების შეზღუდვის შეთანხმება 9 თვით გაგრძელდება – ამის შესახებ ოპეკის წევრმა და არაწევრმა ქვეყნებმა მიიღეს გადაწყვეტილება.
ნავთობპროდუქტების იმპორტიორთა კავშირის განცხადებით, ეს შეთანხმება იმის გარანტია, რომ მსოფლიოში ნავთობის ფასი ისევ არსებულ ნიშნულზე შენარჩუნდება.
რაც შეეხება საქართველოს, ბოლო პერიოდის განმავლობაში საწვავის ფასი შემცირდა და მიმდინარე ეტაპზე სტაბილურობას ინარჩუნებს, რასაც ხელს უწყობს როგორც საერთაშორისო ფასები ნავთობპროდუქტებზე, ასევე ეროვნული ვალუტის გაცვლითი კურსი დოლართან მიმართებაში.
2016 წლის 30 ნოემბერს შეხვედრაზე ქვეყნები შეთანხმდნენ ნავთობის მოპოვების შემცირების შესახებ გასული წლის ოქტომბრის თვის მაჩვენებელთან შედარებით, ოპეკის წევრი ქვეყნების მიერ – 1,2 მლნ ბარელით/დღე-ღამეში, ხოლო ოპეკის არაწევრი ქვეყნების მიერ – 558 ათასი ბარელით.
ოპეკის არაწევრ ქვეყნებს შორის (რუსეთი, აზერბაიჯანის რესპუბლიკა, ყაზახეთი, ბრუნეი…) ნავთობის მოპოვებას ყველაზე დიდი მოცულობით, (300 ათასი ბარელით/დღე-ღამეში) რუსეთი ამცირებს.
აღსანიშნავია, რომ ოპეკის წევრი ქვეყნებიდან შემცირების ვალდებულებისგან გათავისუფლებულია ირანი, ნიგერია, ლიბია
აღნიშნული შეთანხმების დადების ძირითად მიზანს წარმოადგენდა სანავთობო ბაზრის სტაბილიზაცია და ნავთობის ფასის ზრდა, ვინაიდან საყოველთაო მოსაზრებით, მსოფლიოში ნავთობის მიწოდებასა და მოთხოვნილებას შორის ბალანსი დარღვეულია მიწოდების სასარგებლოდ. შესაბამისად, ბაზარზე წარმოდგენილია ნავთობი ჭარბი ოდენობით.
ასევე მნიშვნელოვანია აშშ-ში არსებული ვითარება, რომელიც მსოფლიოს ყველაზე დიდი ნავთობის მწარმოებელი, იმპორტიორი და მომხმარებელი ქვეყანაა. კერძოდ, აშშ-ში მნიშვნელოვნადაა გაზრდილი ნავთობის მოპოვება, რაც ამცირებს მის დამოკიდებულებას იმპორტზე. ცალკე აღსანიშნავია ასევე აშშ-ის პრეზიდენტის დონალდ ტრამპის განცხადება იმასთან დაკავშირებით, რომ შესაძლოა შეერთებულმა შტატებმა თავისი ნავთობის სტრატეგიული მარაგების (688 მლნ ბარელი) 50% გაყიდოს, რაც აშშ-ის ბიუჯეტს დამატებით შემოსავალს მისცემს და წაახალისებს ნავთობის ადგილობრივ მოპოვებას.
მაგრამ უნდა ითქვას, რომ ნავთობის მოპოვების შეზღუდვის შეთანხმების მიუხედავად ნავთობის ფასები მსოფლიოში მცირდება. ოპეკის წამყვანი ქვეყნების შეფასებით, ნავთობის ფასი წლის ბოლომდე 50-60 დოლარის დიაპაზონში შენარჩუნდება.
რა ფასებია ბაზარზე დღეს?
2017 წლის 26 მაისის ვაჭრობის შედეგებით მსოფლიოს წამყვან ლონდონისა და ნიუ-იორკის სანავთობო ბირჟებზე ნავთობის ფასი შემცირდა.
კერძოდ, ლონდონში Inter Continental Exchange Futures Europe-ზე (ICE Futures Europe)-Brent ტიპის ნავთობის ფასმა შეადგინა 52,15 (- 0,90) დოლარი/ბარელზე.
ნიუ-იორკში York Mercantile Exchange-ზე (NYMEX) – Light Sweet ტიპის ნავთობის ფასმა შეადგინა 49,80 (- 0.69) დოლარი/ბარელზე.