ამ დრომდე არ გამოკვეთილა იმ პირების პასუხისმგებლობის საკითხი, რომელთა პირდაპირ მოვალეობას მინდელის შახტში უსაფრთხოების წესების დაცვა წარმოადგენდა – ამის შესახებ აღნიშნულია ადამიანის უფლებების სწავლებისა და მონიტორინგის ცენტრის (EMC) მიერ გავრცელებულ განცხადებაში, რომლითაც ორგანიზაცია 2018 წლის 5 აპრილს ტყიბულში, მინდელის სახელობის შახტში ექვსი მეშახტის დაღუპვის ფაქტთან დაკავშირებით მიმდინარე გამოძიების/სისხლისსამართლებრივი დევნის პროცესს ეხება.
„2018 წლის 5 აპრილს მომხდარი შემთხვევის გამოძიების პირველ ეტაპზე, კომპანია „საქნახშირი ჯიაიჯი ჯგუფის“ მენეჯერულ პოზიციაზე მყოფ პირებს ჰქონდათ მცდელობა გამოძიება არა უსაფრთხოების წესების დარღვევის, არამედ ბუნებრივი პროცესით (სამთო დარტყმა) გამოწვეული შემთხვევის ვერსიით წარმართულიყო.
გამოძიების პირველ ეტაპზევე შახტაში არსებული უსაფრთხოების წესების მძიმე დარღვევებზე ინფორმაციის არსებობის მიუხედავად, სახელმწიფომ არ უზრუნველყო შახტის ფუნქციონირების დროებითი შეჩერება, რამაც N 1 ნახშირმომპოვებელ უბანზე მოპოვებითი სამუშაოების გაგრძელების შესაძლებლობა შექმნა, რაც 2018 წლის 16 ივლისს კიდევ ერთი ლეტალური საწარმოო შემთხვევით დასრულდა.
მიმდინარე გამოძიებასთან მიმართებით პრობლემურია, რომ 2018 წლის 5 აპრილს ტყიბულში მომხდარი შემთხვევის გამოძიების ფარგლებში, კონკრეტული პირების მიმართ სისხლისსამართლებრივი დევნის დაწყების მიუხედავად (რაც მნიშვნელოვან პრეცედენტს წარმოადგენს), სისხლის სამართლის საქმის მასალებში არსებული ინფორმაციიდან გამომდინარე, ამ დრომდე არ გამოკვეთილა შახტის უსაფრთხოების სამსახურის უფროსის და მოადგილის სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობის საკითხი, რომელთა პირდაპირ მოვალეობას შახტაში არსებული უსაფრთხოების წესების დაცვა წარმოადგენდა და რომლებიც გამოძიების მასალების მიხედვით, პერიოდულად ფაქტობრივად ზედამხედველობდნენ #1 მომპოვებელ უბანზე მიმდინარე სამუშაოებს.
აღნიშნული გარემოება განსაკუთრებულად მნიშვნელოვან კითხვებს აჩენს იმის გათვალისწინებით, რომ გამოძიება ბრალდებული პირების მხრიდან „ნახშირის შახტების უსაფრთხოების შესახებ“ ტექნიკური რეგლამენტით დადგენილი უსაფრთხოების წესების დარღვევაზე მიუთითებს, რომელთა დაცვის კონტროლი შახტის უსაფრთხოების სამსახურის პასუხისმგებლობაა. ამასთან, საქმეში ასევე პრობლემურია გარკვეული შეუსაბამობები. კერძოდ, გამოძიების ვერსიის მიუხედავად, რაც აფეთქებითი სამუშაოს ჩატარებას ადასტურებს, გაუგებარია როგორ არ აღმოჩნდა აფეთქების კვალი შემთხვევის ადგილიდან ამოღებულ ნივთებზე (მათ შორის სავენტილაციო მილის ნაწილზე) და ექსპერტული კვლევისთვის აღებულ ანაწმენდებზე, რაც გამოძიების მხრიდან დამატებითი ფაქტობრივი გარემოებების გამოკვეთისა და შესაბამისი საპროცესო მოქმედებების განხორციელების აუცილებლობას აჩვენებს“, – აცხადებენ ორგანიზაციაში.
EMC აგრძელებს მიმდინარე გამოძიებაზე დაკვირვებას და მოუწოდებს შინაგან საქმეთა სამინისტროსა და საქართველოს პროკურატურას: 5 აპრილის საქმეში გამოკვეთოს ყველა იმ პირის სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობის საკითხი ვინც პასუხისმგებელი იყო მინდელის შახტაში უსაფრთხოების წესების მძიმე დარღვევის პირობებში მოპოვებითი სამუშაოების განხორციელებაზე;
უზრუნველყონ ტყიბულის შახტებში 2006 წლიდან დღემდე (მათ შორის, 16 ივლისის შემთხვევა) მომხდარ ფაქტებთან დაკავშირებით მიმდინარე გამოძიების პროცესისა და დამდგარი შედეგების შესახებ საზოგადოების პროაქტიული და უწყვეტი ინფორმირება;
გადახედონ ამ დრომდე არსებულ სისხლისსამართლის პოლიტიკას შრომის უსაფრთხოების წესების დარღვევასთან დაკავშირებულ დანაშაულებთან მიმართებით და ყველა საქმეზე წარმართონ ყოველმხრივი, სრული და ეფექტიანი გამოძიება, რაც გამოკვეთს და დაადასტურებს მომხდარ შემთხვევაზე რეალურად პასუხისმგებელი პირების სისხლისსამართლებრივ პასუხისმგებლობას.
ასევე, მოუწოდებს საქართველოს პარლამენტს: განიხილოს საზოგადოებრივი ორგანიზაციების 2018 წლის 20 ივლისის ერთობლივი მიმართვა და მიმდინარე გამოძიებების შედეგების გათვალისწინებით შექმნას დროებითი საგამოძიებო კომისია, რომელიც შეისწავლის და შეაფასებს 2006 წლიდან დღემდე, ტყიბულში შპს „საქნახშირი ჯიაიჯი ჯგუფის“ მფლობელობაში არსებულ შახტებში ადამიანის სიცოცხლის მოსპობისა და ჯანმრთელობის მძიმე დაზიანების გამომწვევ ყველა საწარმოო შემთხვევაზე მიმდინარე გამოძიების ეფექტიანობის და ობიექტურობის საკითხს.
